Het zijn vragen die mij vaak gesteld worden:
“Inge, hoe kan ik nou dienend blijven leiden als ze directief leiderschap van mij verwachten?”
“Mijn collega’s vinden dat ik veel zakelijker/resultaatgerichter moet zijn. Hoe doe je dat als dienend-leider?”
Een opmerking die ik zelf al een paar keer naar mijn hoofd heb gekregen (en menig directeur/manager met mij): “Dat is (jij bent!) helemaal niet dienend.”
Dit is vaak een reactie op een besluit dat genomen wordt in het belang van het grotere geheel. Heel dienend, maar niet altijd een keuze die een individu zelf denkt nodig te hebben.
Directief vs. dienend-leiderschap: Geen tegenstelling
Het interessante is dat directief en dienend-leiderschap vaak tegenover elkaar worden gezet. Dit terwijl het helemaal geen tegenstelling is. Sterker nog, het kan heel dienend zijn om directief – of beter gezegd duidelijk – te zijn. Mits je dit doet in het belang van het grotere geheel en in het kader van de groei, de ontwikkeling en het welzijn van diegene die je voor je hebt.
Directief zijn vanuit eigenbelang, macht of gemak? Nee, dat is niet dienend. Maar directief zijn vanuit oprechte zorg voor groei en welzijn? Dat is precies waar dienend-leiderschap om draait.
Een praktijkvoorbeeld
Ooit werkte ik met een ervaren trainer die tijdens sessies te veel aan het woord was – 80% van de tijd. Dit ging ten koste van de participatie van de deelnemers. Ik gaf hem meerdere keren feedback, maar hij bleef verzekeren dat hij deze aanpak onderschreef en toepaste.
Na het evalueren van sessies bleek echter dat de feedback van deelnemers consistent was:
- Hij trok snel conclusies,
- Luisterde onvoldoende, en
- Verkondigde zijn mening als waarheid.
Ik sprak hem hier weer over aan, maar de situatie bleef ongewijzigd. Uiteindelijk was ik genoodzaakt om de samenwerking te beëindigen, ondanks dat dit niet makkelijk was.
Feedback geven is ook dienend
Geen feedback geven, de ander niet verantwoordelijk houden, dat is juist níet dienend. Feedback helpt de ander te groeien en fouten te corrigeren. Ook al kan feedback in eerste instantie pijnlijk zijn, het is een essentieel onderdeel van groei en ontwikkeling.
Zoals ik altijd zeg: “Dienend-leiderschap gaat niet over aardig gevonden worden, maar over bijdragen aan het welzijn en de groei van je mensen.”
Hoe blijf je trouw aan jezelf als directief leiderschap gevraagd wordt?
Als leider wordt van je verwacht dat je duidelijk kaders stelt, verantwoordelijkheden verdeelt en feedback geeft. Dit is niet in strijd met dienend-leiderschap. Zolang je intenties zuiver zijn en je handelt vanuit oprechte zorg voor groei en welzijn, blijf je trouw aan jezelf als dienend-leider.
Dienend-leiderschap draait niet om je gelijk halen of aardig gevonden worden. Het gaat om bijdragen aan het grotere geheel en het welzijn van je team.