Waarom wendbaar leiderschap essentieel is
Veel organisaties kampen met onduidelijke doelen, achterhaalde systemen en hoge werkdruk. Dit leidt tot stress, burn-outs en een gebrek aan innovatie. Wendbaar leiderschap biedt een oplossing door leiders en medewerkers te helpen omgaan met veranderingen zonder hun kernwaarden en visie uit het oog te verliezen.
Wat is wendbaarheid?
Wendbaarheid (of ‘agility’) is het vermogen om soepel te reageren op veranderingen zonder verlies van consistentie. Wendbare leiders:
- Kennen hun waarden en handelen ernaar.
- Zijn flexibel maar geen ‘draaikonten’.
- Bieden helderheid en blijven in verbinding met hun omgeving.
- Creëren contexten waarin medewerkers eigenaarschap tonen en proactief bijdragen aan verandering.
Zoals Charles Darwin al zei: “Het zijn niet de sterksten die overleven, maar degenen die zich het best aanpassen aan verandering.”
Stevigheid: de basis voor wendbaarheid
Om wendbaar te zijn, is stevigheid nodig. Dit begint met:
- Een helder innerlijk kompas: weet waarvoor je staat en welke waarden je hanteert.
- Inspiratiekracht: inspireer anderen door een duidelijke ‘why’ te communiceren.
- Openheid en verbinding: sta open voor je omgeving en blijf in contact met medewerkers en stakeholders.
De vier niveaus van luisteren (Scharmer)
- Downloaden: Je luistert alleen naar wat je al weet.
- Feitelijk luisteren: Je neemt externe signalen waar en verrijkt je perspectief.
- Empathisch luisteren: Je begrijpt en waardeert het perspectief van anderen.
- Generatief luisteren: Je luistert zonder oordeel en creëert nieuwe inzichten en oplossingen.
Succesvolle leiders opereren op het derde en vierde niveau van luisteren, wat hen helpt om verbinding en innovatie te bevorderen.
De vier toleranties van leiders (Rengelink)
Om stevig en wendbaar te zijn, moeten leiders omgaan met:
- Haat: Kunnen handelen ondanks kritiek of afwijzing.
- Eenzaamheid: Beslissingen nemen zonder externe validatie.
- Angst: Openstaan voor ongemakkelijke waarheden.
- Tijdsdruk: Bewuste keuzes maken onder druk.
Fysiologie en leiderschap
Fysiologische reacties beïnvloeden stevigheid. Door bewust te worden van hoe je lichaam reageert en technieken zoals ademhaling, beweging en mindfulness toe te passen, kun je emotionele veerkracht ontwikkelen. Dit vergroot je vermogen om effectief te leiden en wendbaar te blijven.
Van inzicht naar actie
Stevigheid en wendbaarheid zijn cruciaal voor leiders die gericht zijn op groei en verandering. Werk aan:
- Een duidelijk innerlijk kompas.
- Empathisch en generatief luisteren.
- Omgaan met de vier toleranties.
- Het reguleren van je fysiologie.
Een wendbare leider is een dienend leider die resultaten boekt voor medewerkers, klanten, de maatschappij, toekomstige generaties en zichzelf.
