Deel 1: Dienend-leiderschap op basis van echte leiders dienen
Dr. Inge Nuijten van Redpoint Company was te gast bij de podcast van Taco Visser: “Onderwijs leiden met hart en ziel”. Ze spraken over haar boek Echte leiders dienen.
Definitie
Inge geeft daarin de volgende definitie van het begrip dienend-leiderschap:
Een dienend-leider stelt de belangen van anderen op de eerste plaats, heeft de wijsheid om te zien wat nodig is, de capaciteiten om daar iets mee te doen en de moed om daarnaar te handelen. Inge wijst daarbij op het cruciale streepje tussen dienend en leiderschap. Veel mensen letten alleen op het begrip dienen, terwijl het begrip leiden evenwaardig is.
Acht gedragingen
Dienend-leiderschap kent, op basis van haar promotieonderzoek, acht gedragingen:
- Authenticiteit: Gedrag in overeenstemming met gevoelens, overtuigingen en kwetsbaarheid.
- Bescheidenheid: Bewust zijn van sterke en zwakke kanten; prestaties in het juiste perspectief plaatsen.
- Rentmeesterschap: Verantwoordelijkheid nemen voor de lange termijn en het grote geheel (the why).
- Verantwoordelijkheid geven: Mensen doelen geven waarvan het bereik binnen hun vermogen ligt.
- Empowerment: Mensen ondersteunen om zelfredzaam te worden en kwaliteiten te ontwikkelen.
- Vergeving: Beledigingen, conflicten en fouten ruimhartig (met een klein ego) aanvaarden.
- Waardering: Tijd, energie en zorg aan mensen besteden; compassie hebben.
- Moed: Mentale kracht om weerstand te bieden en moeilijke situaties goed te doorstaan.
Deze gedragingen benadrukken dat dienend-leiderschap een levenshouding is en geen leiderschapsstijl.
De dienend-leider start altijd vanuit zichzelf en stelt de vraag: Hoe Kan Ik?
Mythen en misvattingen
In de podcast bespraken we enkele mythen en misvattingen over dienend-leiderschap, zoals dat het niet gaat over wat jij wilt. We zoomden in op drie van de acht gedragingen: bescheidenheid, waardering en vergeving. Daarnaast bespraken we de attitude van dienend-leiderschap, die voor Inge vooral draait om bewust OENig zijn: Open, Eerlijk en Nieuwsgierig zijn, in plaats van onbewust oordelen.
Dit vraagt om zicht hebben op je drijfveren, maar niet die vanuit angst of ego, zoals veilig of belangrijk willen zijn. Het gaat om drijfveren die voortkomen uit vertrouwen en stralen, zoals afwisseling, bijdragen, groei en liefde.
Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door ATTC, een schoolleidersopleiding in Hilversum voor leraren en beginnende leidinggevenden in het PO en VO.